Quạt quay chậm “như rùa” do đâu? 5 thủ phạm quen mặt bạn không ngờ tới

Quạt quay chậm giữa mùa nắng nóng thật sự là một "cực hình". Mặc dù cánh vẫn quay, nhưng gió thì yếu đến mức chẳng đủ xua cái oi bức. Nhiều người nghĩ quạt đã hỏng, cần thay mới. Nhưng khoan đã – có thể chỉ là lỗi nhỏ mà bạn dễ dàng xử lý!

1. Nguyên nhân khiến quạt quay chậm

Quạt quay chậm không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo hỏng hóc nghiêm trọng. Cùng tìm hiểu 5 nguyên nhân phổ biến để kịp thời xử lý!

1.1. Cặn bẩn và bụi bám vào cánh quạt

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến quạt quay chậm và nóng là do bụi bẩn tích tụ quá nhiều sau thời gian dài sử dụng. Bụi bám dày trên cánh quạt, trục quay và cả bên trong động cơ khiến lực cản tăng lên, làm quạt hoạt động ì ạch, kém hiệu quả. 

Nếu không được vệ sinh thường xuyên, quạt bifan không chỉ yếu gió mà còn phát ra tiếng ồn khó chịu. Giải pháp đơn giản là bạn nên vệ sinh quạt định kỳ – lau sạch cánh, tra dầu trục quay và thổi bụi phần động cơ để đảm bảo quạt luôn vận hành êm ái, mạnh mẽ.

1.2. Dây đồng bị oxy hóa hoặc bị mòn

Theo thời gian, dây đồng bên trong động cơ quạt có thể bị oxy hóa hoặc mòn đi, nhất là khi quạt thường xuyên hoạt động trong môi trường ẩm ướt hoặc bụi bẩn. Việc dây đồng xuống cấp làm giảm hiệu suất truyền điện, khiến động cơ yếu dần và quạt quay chậm rõ rệt. 

Nếu bạn thấy quạt khởi động chậm bất thường hoặc lực quay yếu dù đã vệ sinh sạch sẽ, rất có thể dây đồng đã bị hư hại. Giải pháp là mang quạt máy senko đến thợ có kinh nghiệm để kiểm tra và thay mới phần dây nếu cần thiết – tránh để quạt hoạt động trong tình trạng “ốm yếu” kéo dài.

1.3. Tụ điện hỏng khiến quạt chạy yếu

Tụ điện là bộ phận quan trọng giúp quạt khởi động và duy trì tốc độ quay ổn định. Khi tụ bị hỏng hoặc suy yếu (do tuổi thọ hoặc sử dụng quá tải), quạt sunhouse sẽ không còn đủ lực để quay nhanh như ban đầu, thậm chí có thể chỉ “rung rung” mà không xoay. Đây là nguyên nhân thường gặp nhưng lại hay bị bỏ qua. 

Để xử lý, bạn có thể mua tụ điện mới đúng thông số và thay thế – việc này khá đơn giản nếu bạn có chút kiến thức về điện. Nếu không, hãy nhờ thợ hỗ trợ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

1.4. Mỡ bôi trơn động cơ bị khô hoặc cạn kiệt

Sau thời gian dài sử dụng, lớp mỡ bôi trơn bên trong động cơ quạt có thể bị khô hoặc hao mòn, khiến các chi tiết kim loại cọ xát vào nhau nhiều hơn. Hậu quả là động cơ quay không trơn tru, phát ra tiếng rít và quạt trần chạy yếu dần. Đây là tình trạng rất thường gặp, đặc biệt ở những chiếc quạt đã dùng trên 1 năm mà chưa từng bảo dưỡng. 

1.5. Nguồn điện cung cấp không ổn định khiến quạt quay chậm

Không phải lúc nào lỗi cũng nằm ở chiếc quạt – đôi khi, nguyên nhân quạt điện quay chậm lại đến từ nguồn điện không ổn định trong nhà. Nếu điện áp yếu hoặc dao động bất thường, quạt sẽ không nhận đủ năng lượng để quay đúng công suất, dẫn đến tình trạng quay chậm hoặc ngắt quãng. 

Hiện tượng này thường xảy ra vào giờ cao hoặc ở khu vực có hệ thống điện cũ kỹ. Cách khắc phục hiệu quả là sử dụng ổn áp để điểm duy trì nguồn điện ổn định, hoặc kiểm tra lại hệ thống điện trong nhà nếu bạn nghi ngờ có vấn đề ở nguồn cung.

2. Cách khắc phục và phòng tránh tình trạng quạt điện quay chậm

Khi quạt quay chậm, nhiều người thường nghĩ ngay đến việc thay mới. Tuy nhiên, tình trạng này hoàn toàn có thể khắc phục nếu bạn xác định đúng nguyên nhân và áp dụng một vài mẹo đơn giản sau:

2.1. Vệ sinh quạt định kỳ

sửa quạt điện quạy chậm không khó. Vệ sinh quạt là bước đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng để duy trì hiệu suất hoạt động. Bụi bẩn tích tụ lâu ngày ở cánh quạt, lồng quạt và nhất là khu vực động cơ sẽ cản trở luồng gió và làm giảm tốc độ quay. Do đó, bạn nên tháo lồng quạt và cánh ra để lau sạch bằng khăn ẩm hoặc xà phòng nhẹ. 

Với phần động cơ, dùng chổi mềm hoặc máy hút bụi cầm tay để làm sạch bụi bám. Thực hiện vệ sinh định kỳ mỗi 1–2 tháng không chỉ giúp quạt quay mạnh hơn mà còn tăng tuổi thọ thiết bị đáng kể.

2.2. Kiểm tra động cơ và tụ điện

Quạt quay chậm phải làm sao? Nếu bạn đã vệ sinh sạch sẽ nhưng quạt akifan vẫn quay yếu, thì rất có thể vấn đề nằm ở tụ điện hoặc động cơ. Tụ điện là bộ phận giúp quạt khởi động và duy trì tốc độ ổn định, còn động cơ là “trái tim” quyết định sức quay của cánh. 

Bạn có thể kiểm tra tụ bằng cách thay thử một tụ mới cùng thông số (thường là 1.5–2.5 µF cho quạt sàn asia), nếu quạt quay mạnh trở lại thì tụ cũ đã yếu. Với động cơ, nên quan sát xem có dấu hiệu cháy, khét hay kêu lạ không. Trong trường hợp nghi ngờ, nên mang quạt đến các địa chỉ sửa quạt điện uy tín để được kiểm tra kỹ hơn và thay thế nếu cần.

2.3. Bảo dưỡng và thay mỡ động cơ

Động cơ quạt cần được bôi trơn định kỳ để vận hành trơn tru và giảm ma sát. Sau một thời gian sử dụng, lớp mỡ bôi trơn trong trục quay sẽ bị khô hoặc bẩn, khiến quạt điện quay chậm, phát tiếng kêu hoặc nóng máy. 

Cách sửa quạt điện chạy chậm trong trường hợp này: bạn cần tháo nắp phía sau động cơ, lau sạch phần cũ và bơm vào một lượng nhỏ mỡ chịu nhiệt chuyên dụng. Việc này nên thực hiện khoảng 6 tháng một lần hoặc khi bạn nghe thấy tiếng kêu lạ từ động cơ. Bảo dưỡng đúng cách sẽ giúp quạt quay mạnh, êm và bền hơn theo thời gian.

Kết luận

Tình trạng quạt quay chậm không còn là nỗi lo nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và biết cách xử lý đúng cách. Đừng vội thay mới khi chiếc quạt cũ vẫn có thể phục hồi chỉ với vài bước đơn giản. Vệ sinh định kỳ, kiểm tra tụ điện và động cơ sẽ giúp thiết bị hoạt động mượt mà như ban đầu.